کاغذ یا لپ تاپ!؟

یکی از فعالیت های اصلی طلبه، مطالعه است؛ چه درسی و چه غیر درسی. نکات مفید مطالعات و یافته ها اگر یادداشت نشود، ماندگار نخواهند بود؛ قیّدوا العلم بالکتابه… . یکی از اولین سوالات و می شود گفت سوال اصلی در زمینه مدیریت یادداشت برداری آن است که بر مبنای سامانه (سیستم) کاغذی باشد یا کامپیوتری (ورد، وان نوت و …)!؟

شاید این مسئله برای برخی افراد، بدیهی به نظر برسد اما هر دو طرف موافقینی دارد و مسئله اثرگذاری هم هست. سال های ابتدای طلبگی به هر کدام عادت کنیم، بعدا به سختی می توان تغییر داد. لذا جا دارد اندکی پیرامون این مسئله توقف کنیم.

عمده دلیل موافقین سامانه کاغذی، حافظه تصویری است. اینکه شما کتاب را همراه داشته باشید و برخی یادداشت ها در حاشیه صفحات کتاب باشد و برخی در کاغذ، کمک می کند که دائما با کتاب در ارتباط باشید و حافظه تصویری تقویت شود و این برای یادآوری مطالب مفید است. البته حس خوشایند نوشتن با قلم هم از موارد دیگری است که گفته می شود.

اما عمده مزایای سامانه کامپیوتری، آرشیو بندی ساده و دسترسی دائمی به همه ی یادداشت ها است. همچنین در سامانه کامپیوتری، می توان از منابع کامپیوتری (نرم افزار ها و کتابخانه های کامپیوتری، منابع اینترنتی و…) به سادگی یادداشت برداری کرد (کپی و پیست!). در این سامانه اشتراک گذاری اطلاعات (مثلا با استاد یا هم بحثی) راحت است و نیاز به جابجایی اوراق نیست. همچنین، می توان نسخه های پشتیبان (بکاپ) متعدد تهیه کرد و اطلاعات مان صرفا در یک نسخه نخواهد بود.

سیستم کاغدی، ضعف دسترسی محدود به اطلاعات را دارد؛ مثلا شما در زمان سفر یا تبلیغ یا … اگر سوالی برای تان پیش آید و نیاز به رجوع سریع به اطلاعات قبلی داشته باشید، به مشکل خواهید خورد. همچنین نسخه واحد فیزیکی، در معرض خطرهایی مثل گم شدن، آلوده شدن و … است.

سیستم کامپیوتری، هم محدودیت هایی دارد. اولین مسئله هزینه است. مورد بعدی لزوم مراقبت های سخت افزاری و نرم افزاری است؛ باید حواس مان به ویروس زدایی لپ تاپ و بکاپ گیری باشد (برای بکاپ گیری می توانید از نرم افزار goodsync استفاده کنید). و صد البته که تایپ مان هم لازم است سرعت مناسبی داشته باشد که البته با تمرین قابل اکتساب است. همچنین سهولت ایجاد دسته بندی در کامپیوتر هم نباید باعث پراکندگی و عدم انسجام نگهداری اطلاعات شود.

می توان بسته به اقتضائات مان، حالتی ترکیبی را ایجاد کنیم؛ مثلا برخی یادداشت ها (مثل نمایه زنی ها و علامت گذاری ها) را در حاشیه کتاب داشته باشیم و برخی دیگر (مثل فیش برداری ها و تحقیقات) را در کامپیوتر.

به هر حال، مدیریت دانش و اطلاعات در مسیر علم آموزی مسئله مهمی است. باید سامانه مان به نحوی باشد که بعد از هر مدتی (یک ماه بعد، یک سال بعد یا بیست سال بعد)، هر وقت نیاز به رجوع به اطلاعات و یادداشت های مان داشتیم، به سرعت و سهولت بتوانیم دسترسی داشته باشیم؛ احتفظوا بکتبکم سوف تحتاجون الیها… . همچنین مهم است که به شخصه راحت باشیم و نحوه یادداشت برداری مان مخل سایر امورمان (مثل تمرکز در کلاس و مطالعه و …) نباشد.

شما کاغذ را ترجیح می دهید یا لپ تاپ را؟ چرا؟ در نظرات بیان کنید.